Niet een rondreis van 8 dagen, maar verhuizen naar Jeruzalem. De Nederlandse Anna Noteboom – inderdaad de zus van Bert! – durfde het aan. Zij ruilde haar christelijke bubbel in Nederland in voor het multiculturele Jeruzalem. Voor de liefde. Want hier trouwde ze met de Jeruzalemiet Elias. Vanuit Jeruzalem las zij met een kritisch oog mee tijdens het samenstellen van onze reisgids. Hoogste tijd voor een kennismaking dus….
Want hoe kom je als Hollands meisje in Jeruzalem terecht? Toen Anna rechten studeerde in Utrecht kon ze tijdens haar studie voor een minor kiezen. Anna koos voor iets wat ver buiten haar vakgebied lag en besloot voor een minor Hebreeuws te gaan. ‘Er was een studiereis naar Jeruzalem voor twee weken. Ik ging op zondag naar de ‘Christ Church’, een kerk in de Oude Stad van Jeruzalem. Hier zat een koffiezaak naast waar ik besloot een middagje te gaan studeren. Ik raakte aan de praat met Elias, de manager van de koffiezaak en het restaurant.’
De twee besloten contact met elkaar te houden en de rest is geschiedenis. Anna en Elias zijn inmiddels getrouwd. ‘We hebben tweeënhalf jaar lang een lange afstandsrelatie gehad. Ik reisde heen en weer tussen Nederland en Jeruzalem. In oktober 2019 ben ik verhuisd naar Jeruzalem om de master internationaal recht te volgen aan de Hebrew University’, aldus Anna. Ze heeft inmiddels een verblijfsvergunning en een plekje gevonden in de Oude Stad van Jeruzalem, in de christelijke wijk.
Eén van de eerste vragen die ze stelde aan Elias toen ze hem ontmoette was: ‘Wat ben je eigenlijk?’ In Jeruzalem is dit geen gekke vraag. De stad kent veel verschillende religies en etniciteiten. ‘In Israël weet je eigenlijk nooit helemaal zeker wat iemands achtergrond precies is.’
Elias vertelde dat hij Aramees is. Veel christenen kennen het Aramees als de taal die Jezus en de eerste christenen spraken. Het Aramees werd eeuwenlang gesproken door een scala aan gemeenschappen en etnische groepen in de Levant, onder wie Joden en vroege christenen. Vandaag de dag identificeren ongeveer 15.000 mensen in Israël zich als afstammeling van de Arameeërs, een oud Midden-Oosters volk met wortels tot ver voor het begin van de jaartelling. ‘Elias is één van hen en is, net als het merendeel van de Aramese gemeenschap, lid van de Syrisch-Orthodoxe kerk. De oudste kerk van de gemeenschap staat in de Oude Stad van Jeruzalem: de Sint Mark Kerk. De diensten zijn in het Aramees en het Arabisch, twee talen die ik (nog) niet spreek’, aldus Anna.
Uiteraard ziet het kerkelijke leven in Jeruzalem er totaal anders uit als in Nederland. Anna merkte zeker verschillen op tussen de geloofsbeleving van Midden-Oosterse christenen en de geloofsbeleving die ze van huis uit gewend is: ‘Men is conservatiever en er wordt veel waarde gehecht aan rituelen, liturgie en spiritualiteit. Vasten bijvoorbeeld speelt een grote rol in vrijwel alle oosterse kerken en wordt veel meer dan bij ons ervaren als weg naar een spirituele ervaring.’ Anna en Elias bezoeken daarnaast regelmatig de Christ Church, een protestantse kerk. ‘Hier zijn de diensten voor ons allebei te volgen, omdat de diensten in het Engels zijn.”
Maar ook wonen en studeren in de stad Jeruzalem is niet te vergelijken met een vakantiereis naar Israël. ‘Toen ik hier kwam tijdens mijn eerste studiereis was ik eigenlijk heel onwetend over hoe het land daadwerkelijk in elkaar zit en functioneert. Het was al wel de derde keer dat ik in Israël kwam, maar ik leer het land nog zo veel beter kennen nu ik er woon’, vertelt Anna over haar verhuizing.
‘Als kind groeide ik op binnen mijn eigen culturele grenzen en systemen. Door de verhuizing zette ik eigenlijk al mijn sociale behoeftes op het spel. Ik moet opnieuw mijn ijkpunten vinden. Ik moet nieuwe contacten opbouwen en laat het vertrouwde achter. Mijn familie mis ik vaak, heimwee kan zomaar de kop op steken. Als Nederlandse jonge vrouw in Jeruzalem ben ik toch wel een buitenlander en een buitenstaander. Als ik hier in de oude stad rondloop zien mensen meteen dat ik hier niet vandaan kom. Hoe verover ik mijn eigen plekje in een nieuwe gemeenschap? In dit geval ook nog eens een gemeenschap die een minderheidsgroep vormt met een andere moedertaal, het Arabisch en gedeeltelijk het Aramees, dan de officiële taal in Israël, Hebreeuws. Het blijft voor mij zoeken om mijn plek te vinden in de bredere maatschappij. Op dit moment leer ik Hebreeuws, maar er zal ook een moment komen dat ik Arabisch moet gaan leren om mijn schoonfamilie en omgeving beter te begrijpen.’
Ook in het dagelijks leven wordt Anna regelmatig met de cultuurverschillen geconfronteerd. Een nieuwe omgeving, een nieuwe supermarkt, nieuwe bureaucratie en regelgeving en bovenal: nieuwe sociale ongeschreven regels. ‘Het kost extra energie om al deze zaken uit te zoeken en te regelen. Of het nu gaat om het betalen van rekeningen of het begrijpen van een menukaart. Eens kwam ik met een thee-to-go bij een bekende binnen om iets af te leveren, wat totaal onbeleefd blijkt te zijn, alsof je een klap in het gezicht van de gastheer/-vrouw geeft die jou graag zelf consumptie aan wil bieden. Kennissen van hetzelfde geslacht niet begroeten met twee zoenen is bijvoorbeeld ook echt een no-go. Dat soort dingen kwamen heel veel voor, maar het gaat nu al stukken beter’ aldus Anna.
Ze beschrijft hoe je beetje bij beetje verandert in een local, maar daarnaast altijd deel uit blijft maken van twee werelden met twee referentiekaders. Volgens Anna is dit juist ook een basis voor verrijking en vernieuwing: ‘Verhuizen naar het buitenland verbreedt je horizon en biedt je totaal verschillende en buitengewone ervaringen.’ Voor Anna en haar eveneens Nederlandse vriendin Jeanette – die dezelfde stap ondernam en door hetzelfde proces gaat – de perfecte aanleiding voor het opstarten van een gezamenlijke blog. Hier geven ze de lezer graag een kijkje in hun dagelijks leven, leggen ze dwarsverbanden tussen de actualiteit in Jeruzalem en hun persoonlijke leven en maak je kennis met het bruisende, intensieve en heetgebakerde Jeruzalem.
– Jeruzalem
Anna Mascobi Noteboom
Deze blog is met toestemming over genomen van het blog van Anna en Jeanette: www.chamsin.nl
Comments +